با توجه به ظرفیت لغوی تأویل، تأویل میتواند هم ارجاع به مفهوم باشد و هم ارجاع به مصداق. در یک مفهوم گستردهتر تأویل حکمتهای نزول آیات هستند. تأویل و بطن در دیدگاه لغتشناسانه دو مقوله جدا، اما لازمه یکدیگر هستند. از اینرو تأویل ارتباط معنایی با ظاهر دارد. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بیان رابطه تأویل و بطن میپردازد و به این نتیجه میرسد که تأویل و بطن و حروف مقطعه و ... همگی از بخشهای مختلف زبان رمزی خداوند هستند و این امر منافاتی با قابلفهمبودن قرآن ندارد؛زیرا هرگونه تأویل از قرآن باید به نوعی رابطه زبانشناختی با الفاظ قرآن داشته باشد که با کلمات گهربار معصومان (ع) از نظر معنا و مصداق قابل تطبیق است.