عوامل شکست انسان در امتحانات الهی و نقش آن در عاقبت‌‌به‌‌خیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، مجتمع آموزش عالی بنت‌‌الهدی، جامعه‌‌المصطفی العالمیه، قم، ایران.

2 دانش‌‌پژوه کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن، از کشور پاکستان، مجتمع آموزش عالی بنت‌‌الهدی، جامعه‌‌المصطفی العالمیه، قم، ایران.

3 دانش‌‌پژوه کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن، از کشور عراق، مجتمع آموزش عالی بنت‌‌الهدی، جامعه‌‌المصطفی العالمیه، قم، ایران.

چکیده

آزمایش الهی، سنتی الهی ‌‌است که همواره مورد ابتلای انسان‌‌ها بوده ‌‌است و اختصاص به افراد و زمان خاصی ندارد، بلکه همه افراد در همه ادوار را شامل می‌‌شود. این امتحانات نقش مؤثری در عاقبت انسان دارد. مقاله پیش‌‌رو به‌‌روش توصیفی- تحلیلی با بررسی آیات و روایات به ‌دنبال مشخص کردن عواملی است که سبب شکست انسان در آزمون‌‌های الهی می‌‌شود. همچنین نقش این ابتلا و امتحانات در زندگی و عاقبت انسان را نیز بررسی می‌‌کند. در پژوهش حاضر، عوامل شکست فردی، اجتماعی و نقش امتحانات در عاقبت‌به‌خیری بررسی می‌‌شود. نتایج نشان داد ازجمله عواملی که باعث شکست انسان در آزمایش‌‌های الهی می‌‌شود عجب و غرور، ضعف ایمان، حیله‌‌گری و... ‌‌است. امتحانات الهی فرصتی برای رشد و تعالی انسان است، نقش سازنده‌‌ای در تربیت انسان دارد و باعث شکوفایی استعدادهای نهفته و زدودن تکبر در انسان می‌‌شود.
 

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم (1380). مترجم: الهى قمشه‏اى، مهدى‏. قم: فاطمه الزهراء.

    1. ابن‌بابویه، محمد‌بن‌على (1378). عیون اخبار الرضا (ع). محقق: لاجوردى، مهدی. ‏تهران: نشر جهان‏.
    2. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم‏ (1414). لسان العرب. محقق: ‏میر‌‌دامادى، جمال‌‌الدین. بیروت: دار‌الفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
    3. بدری، تحسین (1428). معجم ثنائی اللغه عربی-انجلیزی. تهران: المشرق للثقافه و النشر.
    4. تمیمى‌آمدى، عبدالواحد‌بن محمد (1366). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم‏. محقق: درایتى، مصطفى. قم‏: دفتر تبلیغات‏.
    5. جوادی‌آملی، عبدالله (1386). حکمت علوی. قم: انتشارات اسرا.
    6. حرعاملى، محمد‌بن حسن (1409). وسائل الشیعه. محقق: مؤسسه آل‌‌البیت (ع). قم: مؤسسه آل‌‌البیت (ع)‏.
    7. دستغیب، عبدالحسین (1383). گناهان کبیره. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    8. دشتی، محمد (1389). ترجمه نهج‌‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین (ع). قم: انتشارات نبوغ.
    9. دلشاد تهرانی، مصطفی (1385). سیری در تربیت اسلامی. تهران: انتشارات دریا.
    10. راشدی، لطیف (1381). داستان‌‌های معنوی. قم: نشر تحول‌‌آفرین.
    11. شعیری، محمد (1413). جامع الاخیار. بیروت: مؤسسه آل‌‌البیت.
    12. طباطبایى، محمدحسین (1390). ‏المیزان فی تفسیر القرآن‏. لبنان: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات‏.
    13. ‏‏طبرسى، فضل‌بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏. مصحح: یزدى طباطبایى، فضل‏الله.، و رسولی، هاشم. ‏تهران‏: ناصرخسرو.
    14. طوسى، محمد‌بن حسن (بی‌‌تا). ‏التبیان فی تفسیر القرآن. عاملی، احمدحبیب. بیروت‏: دار‌احیاء التراث العربی‏.
    15. غفاری، ابوالحسن (1385). سنت امتحان در زندگی انسان. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
    16. الفقه (المنسوب للامام الرضا (ع)) (۱۴۰۶). مشهد: مؤسسه آل البیت (ع).
    17. قرائتی، محسن (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگى درس‌‌هایى از قرآن.
    18. قمى، على‌بن ابراهیم‏ (1363). ‏تفسیر القمی‏. ‏موسوى جزایرى، طیب. قم: دار‌الکتاب.
    19. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1369). اصول کافی. مترجم: مصطفوی، جواد. تهران: انتشارات مسجد چهارده معصوم.
    20. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1407). اصول کافی. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    21. مطهری، مرتضی (1377). بیست گفتار. تهران: انتشارات صدرا.
    22. مطهری، مرتضی (1380). احیای تفکر اسلامی. تهران: انتشارات صدرا.
    23. مطهری، مرتضی (1380). پانزده گفتار. تهران: انتشارات صدرا.
    24. مطهری، مرتضی (1389). مجموعه آثار 23 (انسان کامل، عرفان حافظ، آزادی معنوی، بخشی از بیست گفتار، تقوا، کلیات علوم اسلامی: عرفان). تهران: صدرا.
    25. مغنیه، محمدجواد (1383). الکاشف. مترجم: دامش، موسی. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
    26. مکارم شیرازی، ناصر (1386). برگزیده تفسیر نمونه. تهران: دار‌الکتب اسلامیه.
    27. مکارم شیرازى، ناصر (1371). تفسیر نمونه.‏ تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    28. مکارم شیرازى، ناصر (1386). پیام امام امیرالمؤمنین (ع). تهران: دار‌الکتب الاسلامیه‌.
    29. موسوی‌خمینی، روح‌‌الله (1392). شرح چهل حدیث. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
    30. واحدى، على‌بن احمد (1383). اسباب النزول واحدى. مترجم: ذکاوتى قراگزلو، علیرضا. تهران‏: نشر نى. ‏
    31. هاشم‌‌زاده، محمدرضا (1389). فلسفه امتحان‌های الهی. اصفهان: انتشارات نقش نگین.
    32. الهامی‌‌نیا، علی‌‌اصغر (1383). سیره اخلاقی معصومین. قم: زمزم هدایت.