تحلیل مفهومی و مصداقی عفاف با تأکید بر گفتار و رفتار حضرت زهرا (س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش پژوه کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن، از کشور پاکستان، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

2 مدرس گروه علمی تربیتی علوم قرآن و حدیث، دکتری تفسیر تطبیقی، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران/استادیار گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

عفاف، یکی از ارزش‌های اخلاقی کلیدی است که به‌ویژه در آیات و روایات اسلامی به آن تأکید شده است. برای درک عمیق این مفهوم، مطالعه الگوهای عملی ضروری است. حضرت زهرا (س) نمونه‌ای ممتاز در زمینه عفاف و حجاب هست که می‌تواند درقالب الگوی جامع بررسی شود. نوشتار حاضر باروش‌ تحلیلی-توصیفی به جمع‌آوری و تحلیل روایات و رفتارهای ایشان پرداخته و سعی دارد الگوی مناسبی برای عفاف و حجاب ارائه دهد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که عدم رعایت اصول عفاف در جامعه اسلامی باعث بروز چالش‌های جدی می‌شود. بههمیندلیل، لازم است سیره معصومین (ع) بهخوبی در جامعه معرفی شود. سیره حضرت زهرا (س) الگوی الهام‌بخش برای زنان است که می‌تواند آنها را از آسیب‌ها دور نگه دارد و به سلامت روحی و پاداش‌های معنوی برساند. نوشتار حاضر، جنبه‌های مختلف عفاف در سیره ایشان را تشریح و تحلیل می‌کند تا الگویی واقعی و عملی برای زنان مسلمان ارائه دهد.
 

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم (1380). مترجم: مکارم شیرازی، ناصر. قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.

    1. ابن منظور، محمد (۱۴۱۴). لسان‌ العرب. بیروت: دار احیاء التراث العلمی.
    2. ارفع، کاظم (۱۳۷۰). فاطمه (س) اسوه زنان. تهران: فیض کاشانی.
    3. اصفهانی، حسین بن محمد بن مفضل (۱۴۰۴). مفردات. قم: دفتر نشر الکتاب.
    4. اعتمادی، راضیه (۱۳۹۲). ویژگیهای شخصی حضرت زهرا (س) از منظر پیامبر اکرم (ص). قم: مرکز نشر کتاب.
    5. باقری، خسرو (۱۳۸۵). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه فرهنگی برهان.
    6. بهرامپور، ابوالفضل (۱۳۹۱). تفسیر یکجلدی مبین. قم: انتشارات آوای قرآن.
    7. پریوند، فریده (۱۳۸۶). معناشناسی عفاف در قرآن و حدیث. بیجا: بینا.
    8. تبریزی، عبدالکریمنیا (۱۳۸۶). درسهایی از حضرت فاطمه (س) برای زنان. نشریه نورمگز، شماره ۹۲، 3۱-2۱.
    9. جوادی آملی، عبدالله (۱۴۹۳). فاطمه اسوه بشر. قم: اسراء.
    10. رضوانی، علیاصغر (۱۳۹۳). الگوی برتر درسهایی از زندگی حضرت زهرا (س). قم: مسجد جمکران.
    11. سبحانی، علیرضا (۱۴۸۶). مناقب فاطمه زهرا (س). مترجم: سلیم علوی، محمد. قم: نشر جمال.
    12. صدوق، ابن بابویه محمد بن علی (۱۳۷۴). گلچین صدوق، حکایات و روایات برگزیده کتاب من لا یحضره الفقیه. مترجم: صفاخواه، محمدحسین. تهران: فیض کاشانی.
    13. صدوق، ابن بابویه محمد بن علی (۱۳۷۶ ). عیون اخبار الرضا (ع). محقق و مصحح: لاجوردى، مهدى. تهران: نشر جهان.
    14. طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۷۴). المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی‌، سید محمدباقر. قم: دفتر‌ انتشارات اسلامی.
    15. عروسی حویزى، عبد على بن جمعه (۱۴۱۵). تفسیر نور الثقلین. قم: اسماعیلیان.
    16. عمید، حسن (۱۳۸۱). فرھنگ عمید. بیجا: بینا.
    17. فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۰۵). العین. قم: دار الهجره.
    18. فرهادیان، فاطمه (۱۳۹۰). عفاف و حجاب در سیره حضرت زهرا (س). نشریه پیام زن، شماره ۲۳۶، ۳- 10.
    19. قاضیزاده، کاظم.، احمدی سلیمانی، سید علی (۱۳۸۶). عفاف در آیات قرآن و نگاهی به روایات.‌ نشریه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، شماره ۳۶، ۸۹- ۱۱۲.
    20. قرشی بنابی، سید علیاکبر (۱۴۱۲). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
    21. قمی، عباس (۱۳۷۶). منتهی الامال. قم: هجرت.
    22. کرمی، علیرضا (۱۳۸۷). سیره و سیمای ریحانه پیامبر (ص). قم: دلیل ما.
    23. کلینی، ابی محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). فروع الکافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
    24. مجلسی، محمدباقر (۱۳۹۷). بحارالانوار. تهران: مکتب اسلامیه.
    25. مطهری، مرتضی (۱۳۷۳). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: انتشارات صدرا.
    26. مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۵۴). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب اسلامیه.